مقایسه اثرات آندوکرینی و متابولیکی متفورمین و دیان در خانم‌های مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

زمینه و هدف: متفورمین یک داروی کاهش‌دهنده قند خون می‌باشد که تأثیر آن در بهبودی فونکسیون تخمدان و متابولیسم گلوکز در خانم‌های مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک به اثبات رسیده است؛ اما نتایج مطالعات در مورد تأثیر این دارو در ایجاد حساسیت به انسولین مورد بحث است. از قرصهای ضد بارداری به طور وسیعی در درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک استفاده می‌شود؛ اما تأثیر آن در ایجاد حساسیت به انسولین همانند متفورمین ناشناخته است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثرات آندوکرینی و متابولیکی متفورمین و دیان در خانم‌های مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه که به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی انجام شد، 60 خانم در رده سنّی 20-49 سال که مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک بودند، به طور تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. برای افراد گروه اول، روزانه 500 میلیگرم قرص متفورمین (3 بار در روز) و برای افراد گروه دوم روزانه 1 عدد قرص پیشگیری از بارداری (قرص دیان) (شامل 35 میکروگرم اتینیل استرادیول و 2 میلیگرم سیپروترون استات) به مدت 6 ماه تجویز شد. اطلاعات جمع‌آوری شده با استفاده از آزمونهای آماری Chi-Square، t، Mann-Whitney و Wilcoxon Signed Ranks مورد تحلیل قرار گرفتند. 05/0P< به عنوان سطح معنی‌داری و ضریب اطمینان 95% در نظر گرفته شد. یافته‌ها: متفورمین به طور چشمگیری میزان گلوکز سرم، غلظت انسولین، کلسترول سرم، تستوسترون سرم و دهیدرواپی آندروسترون سولفات را کاهش داد و موجب بهبودی سیکل‌های قاعدگی و حساسیت به انسولین شد. قرص دیان نیز موجب کاهش چشمگیر تستوسترون و دهیدرواپی آندروسترون سرم شد ولی تأثیر اندکی بر متابولیسم کربوهیدارت‌ها داشت و موجب افزایش کربوهیدارت‌ها شد. نتیجه‌گیری: در این تحقیق، متفورمین احتمالاً از طریق تأثیر بر بافت چربی منجر به کاهش هیپرانسولینمی و بهبود الگوی قاعدگی شد؛ بنابراین به عنوان درمان انتخابی برای خانم‌هایی که سیکل‌های بدون تخمک‌گذاری با تخمدانهای پلی‌کیستیک دارند، پیشنهاد می‌شود. قرص دیان با وجود آن که به میزان مختصری موجب افزایش قند خون ناشتا شد ولی داروی مؤثری در درمان خانم‌های مبتلا به افزایش آندروژن و هیرسوتیسم می‌باشد.